Người tầng thứ càng cao, trí huệ càng lớn, lòng càng như biển lớn thì tâm tính càng như trẻ thơ

Thế giới của trẻ nhỏ thuần khiết tinh khôi, nụ cười của trẻ là vẻ đẹp nhất trên thế gian này không gì có thể so sánh…

Tất cả người lớn chúng ta ai ai cũng từng là trẻ em, là những thiên thần bé nhỏ, tinh khôi thuần khiết, tuy nhiên sau khi trưởng thành chúng ta lại dễ dàng quên đi mất điểm này của mình: Khi còn nhỏ, chúng ta đều mong muốn được trưởng thành nhanh chóng, nhưng khi trưởng thành rồi lại mong muốn được trở lại như khi còn bé, tự do vui buồn, vô tư vô ngã.

Khi còn trẻ mỗi chúng ta đều từng ngây thơ hồn nhiên, đều từng ngượng ngùng e ấp và có vô số những niềm vui bất tận để bây giờ khi ngoảnh mặt nhìn lại ai cũng không khỏi lưu luyến.

Theo năm tháng qua đi, cùng với sự bộn bề của cuộc sống, thành gia lập nghiệp, bị dòng xoáy của xã hội hiện thực cuốn theo khiến cho chúng ta đều dần thay đổi, đều dần quên đi mất bản ngã chân chính của mình. Có những khi một mình tĩnh lặng, nhìn về quá khứ, nhìn về những năm tháng đã qua, lắng nghe tiếng lòng mình thổn thức, có lẽ nhiều người trong chúng ta sẽ phát hiện rằng: từ tận sâu thẳm trong tâm hồn mình, chúng ta vẫn là đứa trẻ chưa hề muốn lớn. Nhân sinh tạ thế nếu có thể, nguyện mãi là một đứa trẻ ngây thơ, hồn nhiên trong trắng vô ưu.

Ngây thơ chất phác chính là cái gốc của đại đạo

Lão Tử từng nói: “Hàm đức chi hậu, tỉ ư xích tử” (Người có đức lớn cũng tựa như trẻ nhỏ), Lão Tử đem hình ảnh trẻ thơ làm hình mẫu tượng trưng cho lý tưởng sống của con người. Bởi trẻ em luôn bảo trì được trạng thái, tố chất tự nhiên, vô tri vô dục, nó là trạng thái gần với đạo nhất. Tâm thái của trẻ nhỏ luôn thẳng thắn, đơn giản, ăn uống vui buồn đều một niệm mà khởi, một niệm mà diệt, đến tự nhiên mà đi cũng tự tại.

Lão Tử cũng lại từng nói: “Nhược giả, đạo chi dụng” (Diệu dụng của đạo chính là mềm yếu), trẻ em tuy yếu ớt, nhưng lại có được sự hưng thịnh, sức sống mãnh liệt nhất, tiềm ẩn nhiều cơ hội sinh trưởng nhất. Tâm hồn ngây thơ chất phác của trẻ xuất phát từ sự tự nhiên, như trang giấy trắng, có thể tô vẽ lên đó muôn vàn sắc màu và hình thái khác nhau, có khả năng phát triển vô hạn.

Trang Tử từng nói trẻ em nhi đồng: “Dữ thiên vi đồ”, “Chân giả, sở dĩ thụ vu thiên dã”, ý Trang Tử nói rằng: trẻ em là người có bản tính gần với thiên đạo, có đầy đủ sự “Thiên chân” đến từ thiên đạo. Tâm hồn của trẻ nhỏ nhi đồng cũng thuần khiết, trong sáng như hạt thủy tinh, và cũng phong phú, rộng mở như bầu trời xanh cao bất tận. Vậy nên cũng nói, người càng có tâm hồn như trẻ nhỏ thì càng trân quý, càng có trí huệ cao thâm.

Nếu như Lão Tử và Trang Tử cho rằng tâm hồn trẻ em tiếp cận được gần với đạo thì đến thời kỳ Nhà Minh, Lý Chí đã nhận định rằng tâm hồn trẻ em chính là nguồn gốc của đại đạo.

Lý Chí tiếp thụ tư tưởng của Vương Dương Minh, cho rằng trẻ em là sự khởi đầu của một đời người, còn tâm hồn của trẻ em lại là sự khởi đầu của tâm người cho nên tâm hồn của trẻ nhỏ chính là căn bản của đại đạo.

Trái tim của trẻ nhỏ chính là cái nôi của sinh mệnh

Lão Tử nói: “Thường đức bất ly, phục quy vu anh nhi” (Đức thường hằng không hề mất, là  trở về với trạng thái như trẻ sơ sinh), sinh mệnh của con người phải hợp với đạo, có đức chính là phải thuận với tự nhiên, “phản bổn quy chân”, quay về với trạng thái thuần chân nhất của hài nhi.

Đời người một kiếp có thể bình lặng cũng có thể oanh liệt, có thể ẩn cư nơi rừng thẳm núi sâu, cũng có thể tung hoành tứ hải. Bất kể là lựa chọn thế nào cũng chẳng có đúng sai, chỉ có điều làm người thì không thể thiếu tự do và trí huệ, hồng trần một kiếp nổi trôi, dù bất cứ nơi đâu cũng không được quên đi tâm hồn thuần chân như trẻ nhỏ. Tô Đông Pha từng nói: “Thiên chân lạn mạn thị ngô sư” (Ngây thơ hồn nhiên chính là thầy của ta). Tâm hồn ngây thơ của trẻ nhỏ cũng là một loại lãng mạn, đối với thế gian vạn vật đều ôm một lòng lãng mạn, người có tâm hồn trẻ thơ đủ đầy ắt cũng là người sống được tự do tự tại, thời thời khắc khắc đều có được niềm vui tự khởi trong lòng. Thế nên, Tô Đông Pha có thể nửa đêm canh khuya giờ tý thức dậy ra vườn chỉ để ngắm một nhánh hải đường chớm nở. Cái nôi của sinh mệnh phải là nơi không có sự u sầu mệt mỏi, không có sự vị tư tính toán, tất cả đều ung dung tự tại, an lạc thường tồn.

Tâm hồn trẻ nhỏ chính là đạo giải thoát

Nhân sinh tại thế ắt khó tránh khỏi mâu thuẫn, chúng ta đôi lúc cũng vô tình biến cuộc sống trở thành thứ tư duy cố chấp nhưng tâm hồn trẻ nhỏ lại khác. Trẻ em có thể vui một khắc mà cũng buồn chỉ một giây, có thể vừa khóc đó nhưng cũng cười ngay được đó, cứ như chưa từng xảy ra chuyện gì. Đây chính là biểu hiện khả năng phục hồi tâm lý cực cao mà chỉ ở trẻ nhỏ mới có được, nó nhắc nhở chúng ta: dẫu cho xã hội có thay đổi, lòng người có thiên biến vạn hóa, cứng rắn cỡ nào thì chúng vẫn lưu giữ cho mình sự mềm yếu vốn dĩ của mình. Có thể nói, tâm hồn trẻ thơ chính là đạo giải thoát cao nhất, dẫu cuộc đời có khổ, vẫn cứ bảo trì trạng thái vui tươi thường trực của mình.

Người ngây thơ không có nghĩa là họ chưa từng trải qua sóng gió của cuộc đời, mà chính bởi vì đã trải qua mới hiểu được rằng làm người ngây thơ thuần chất chính là khó nhất, trân quý nhất, cảnh giới cao nhất mà không phải ai cũng có được. Ví như nhân vật Chu Bá Thông trong tác phẩm “Thần Điêu Đại Hiệp” vốn là một cao thủ hàng đầu, võ nghệ cao cường nhưng lại mặc kệ giang hồ điên đảo thị phi, tranh tranh đấu đấu uổng phí cả một đời. Còn ông lại luôn chọn cách sống ngây thơ hướng thiện, cả ngày vui vẻ với hoa lá cỏ cây, chim buông muôn loài, người không biết thì tưởng ông khờ dại ngốc nghếch, hiểu được rồi mới thấy đạo hạnh cao thâm.